ÖNCE TEMSİL SONRA TEBLİĞ
İnsanoğlu akla sahip olduğu için ilahi vahye muhatap olmuştur. Akıl dünyadaki nimetlerin içinde en kıymetli nimettir. Rabbimiz katında en değerli akıl Allah’tan başkasına ibadet etmeyen akıldır. Kur’ân-ı Kerîm’e göre insanı insan yapan, onun her türlü fonksiyonlarına anlam kazandıran ve ilahi emirler karşısında insanın sorumluluk altına girmesini sağlayan akıldır. İnsan akıl sayesinde dini temsil ve tebliğ eder. İnsan akıl sahibi olduğu için aklı da temsil eder. Akla muhalif bir şey yaptığında aklı temsil etmediği için azarlanır. Aklın yok muydu neden bunu böyle yaptın diye ona aklını kullansaydın bu hataya düşmezdin mesajı verilir.
Yüce Allah yeryüzüde insanoğlu için belli bir takım kurallar koymuştur. Kural koymasının nedeni, düzenin bozulmaması içindir. Kurallar bütününe din diyoruz. Din bir kanundur. Akla sürekli vurgu yapan rabbimiz akıl nimetini kullanmamızı ve doğuyu bulmamızı istemektedir. “Hiç akletmiyor musunuz, aklınızı başınıza almayacak mısınız” gibi ikazlar Kur’an’da çokça geçmektedir. İnsana düşen akıl nimetini kullanıp ilahi kanuna uymasıdır. İlahi kanuna uyan akıl uyanıktır. Düşmanın tuzaklarına karşı daima hazırlıklıdır. Aklını kullanan rabbine ulaşır. Kullanmayanlar da “O, aklını kullanmayanlara kötü bir azap verir” ( Yunus 100.) yüce rabbimiz kerim kitabında sürekli akla vurgu yapmaktadır. İslam dini akıl dinidir. Akla hitap eder. Akıllıyı çağırır. Aklı olan, islama uyar. İslama uyan kişi yaratıklar içinde en kıymetli varlık olur.
Ey indirilen dinin mensupları! Hepimiz indirilen dini yaşamakla mükellefiz. Doğru dine uymak için doğru okumak, doğru yaşamak lazım. Tebliğ ettiklerimizi temsil edelim ki mensubu olduğumuz din bizleri doğru yola iletsin. Temsil etmeden nimetlere kavuşmamız imkansızdır. Huzur islamdadır. Dolaysıyla kim islamı yaşıyorsa huzurlu olur. İnsan inandığını temsil eder. Temsil ettiğini de tebliğ eder. Günümüzde dini tebliğin tesirsiz olmasının en önemli etkeni, temsilin olmayışıdır. Temsil, örnek olmak demektir. Tebliğ ettiğini yaşıyorsun demektir. Tebliğ ettiğini temsil edemiyorsan yaptığın tebliğ hep yarım kalır. Amacına ulaşamazsın. Müslüman, mensubu olduğu dini en güzel şekilde temsil edecek ki yaptığı yaptığı tebliğ rağbet görsün. Mümin, “inandığını yaşayan yaşadığına inanan” profilini ortaya koymalıdır. hz. Peygamber islam dinini en iyi şekilde temsil ve tebliğ eden son peygamberdir. İslamın rol modeli olan hz. Peygamber akıl sahibi varlıkların, aklını bir kenara bırakıp akıl dışı uygulamalara tabi olmalarını eleştirmiştir. Aklı devre dışı bırakanlar neyi niçin yaptığını anlayamazlar. Sorgulama kabiliyeti kapalı olduğu için doğruyu bulamazlar. Rabbimiz Mülk suresinde aklını kullanmayanların yaşayacağı pişmanlığını şöyle anlatmaktadır. “Eğer kulak vermiş veya aklımızı kullanmış olsaydık, şu alevli ateşe girenlerden olmazdık.”
Mümin, akıl sayesinde dini vecibelerini ifa eder. Yine akıl sayesinde mensubu olduğu dini temsil tebliğ eder. Allah’ım gönderdiğin hakkıyla tabi olmayı ve yaşamayı bizlere nasip eyle. Amin.
