İçişleri Bakanlığı Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’nde alınan kararlar doğrultusunda yeni kovid-19 tedbirleri uygulanması için valiliklere genelge gönderdi.
İçişleri Bakanlığı Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nde alınan kararlar doğrultusunda yeni kovid-19 tedbirleri uygulanması için valiliklere genelge gönderdi. Genelge 20.11.2020 Cuma günü 20.00'den itibaren geçerli olacak. Genelgeye göre, Alışveriş merkezi, market, berber, kuaför ve güzellik merkezleri sadece saat 10:00 ila 20:00 arasında hizmet sunabilecekler. Restoran, lokanta, pastane, kafe, kafeterya gibi yeme içme yerleri 10:00 ila 20:00 saatleri arasında sadece paket servis veya gel-al hizmeti verecek şekilde açık olabilecek. Restoran, lokanta veya online yemek sipariş firmalarınca saat 20:00 den sonra sadece telefonla ya da online sipariş üzerine paket servis hizmeti verilebilecektir. İl/İlçe Umumi Hıfzıssıhha Kurullarınca tek tek belirlenmek ve yerleşim sahasında bulunmamak kaydıyla şehirlerarası karayolları kenarında bulunan ve şehirlerarası toplu ulaşım veya lojistik amaçlı araçlara hizmet veren dinleme tesislerinde yer alan yeme içme yerleri kısıtlamalardan istisna tutulacak. 31.12.2020 tarihine kadar sinema salonlarının yeni bir karar alınıncaya kadar, kahvehane, kıraathane, kır bahçesi, internet kafe/salonu, elektronik oyun salonları, bilardo salonları, lokaller ve çay bahçeleri ile halı sahaların faaliyetleri durdurulacak. Daha önce faaliyetleri durdurulan nargile salonları ile ilgili uygulamanın aynen devamı sağlanacak. Tüm illerde 65 yaş ve üzeri kişiler gün içerisinde 10:00 ila 13:00 saatleri, 20 yaş altı kişiler (01.01.2001 tarihi ve sonrasında doğanlar) ise gün içerisinde 13:00 ila 16:00 saatleri arasında sokağa çıkabilecek olup (iş yerleri ile illiyetlerini gösteren çalışma/SGK kaydı vb. belgeyi ibraz eden çalışanlar hariç), bu saatler dışında ise belirtilen yaş gruplarındaki vatandaşlarımızın sokağa çıkmaları kısıtlanacak. Yeni bir karar alınıncaya kadar hafta sonları 10:00 20:00 saatleri dışında sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak. Üretim, imalat ve tedarik zincirleri bu kısıtlamadan muaftır. Bu doğrultuda ilk uygulama olarak 21 Kasım Cumartesi günü saat 20:00 den 22 Kasım Pazar günü saat 10:00 a kadar ve 22 Kasım Pazar günü saat 20:00 den 23 Kasım Pazartesi 05:00 saatine kadar sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak. Bundan sonraki hafta sonlarında da uygulama yeni bir karar alınıncaya kadar yukarıda belirtildiği şekilde devam edecek.Açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlar
Sokağa çıkma kısıtlamasının günlük hayata etkisini en az düzeyde tutmak amacıyla açık olacak işyeri, işletme ve kurumlar ise şu şekilde:
“İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten iş yerleri, Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri, Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, Acil Çağrı Merkezleri, AFAD Birimleriafetle ilgili çalışma yürüten kurum/kuruluşlar, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Göç İdaresi, PTT vb.), Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi), Yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dâhil) ve lojistiğini yapan firmalar, Oteller ve konaklama yerleri, Sağlık hizmetlerinin kapasitesini arttırmaya yönelik acil inşaat, donanım vb. faaliyetleri yürüten işletme/firmalar, Hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri, Üretim ve imalat tesisleri, Gazete, radyo ve televizyon kuruluşları, gazete basım matbaaları ve gazete dağıtıcıları, Valilikler/Kaymakamlıklar tarafından yerleşim merkezleri için her 50.000 nüfusa bir adet ve il sınırları içinden geçen şehirlerarası karayolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 km için bir adet olmak üzere belirlenecek sayıda akaryakıt istasyonu ve lastik tamircisi (Bu madde kapsamında açık olacak akaryakıt istasyonları ile lastik tamircileri kura yöntemi ile belirlenecektir), Sebze/meyve toptancı halleri”Genelgede istisna kapsamında olan kişiler ise şu şekilde :
Yukarıda belirtilen ‘Açık Olacak İş yeri, İşletme ve Kurumlarda' yönetici, görevli veya çalışanlar, Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar (Özel güvenlik görevlileri dâhil), Acil Çağrı Merkezleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Kızılay, AFAD'da ve afet kapsamında faaliyet yürütenler, görev alanlar, ÖSYM tarafından ilan edilen ve diğer merkezi sınavlara katılacağını belgeleyenler (bu kişilerin yanlarında bulunan eş, kardeş, anne veya babadan bir refakatçi) ile sınav görevlileri, Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri vb.) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar, Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar, Ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar, Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları, Üretim ve imalat tesislerinde çalışanlar, Küçükbaş-büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler, Servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları, İş yerlerinin kapalı olduğu saatlerde/günlerde sürekli olarak iş yerlerini bekleyenler, Belediyelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere hafta sonu çalışacak personel, Zorunlu sağlık randevusu olanlar (Kızılay'a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil), Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar, İş sağlığı ve güvenliği nedeniyle iş yerlerinden ayrılmaları riskli olan çalışanlar (iş yeri hekimi vb.), Veteriner hekimler, Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi “Özel Gereksinimi” olanlar ile bunların veli/vasi veya refakatçileri, 30.04.2020 tarih ve 7486 sayılı Genelgemiz kapsamında oluşturulan Hayvan Besleme Grubu Üyeleri ile sokak hayvanlarını besleyecek olanlar, Bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, sulaması, işlenmesi, ilaçlaması, hasatı, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar, İkametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını karşılamak üzere dışarı çıkanlar, Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanan saatler içerisinde evlere paket servis hizmetinde görevli olanlar, Mahkeme kararı çerçevesinde çocukları ile şahsi münasebet tesis edecekler (mahkeme kararını ibraz etmeleri şartı ile), Seyircisiz oynanabilecek spor müsabakalarındaki sporcu, yönetici ve diğer görevliler, Şehirlerarası toplu ulaşım araçlarında (uçak, otobüs, tren, gemi vb.) görevli olanlar ile bu toplu ulaşım araçlarıyla seyahat edeceğini bilet, rezervasyon kodu vb. ibraz ederek belgeleyenler, Şehir içi toplu ulaşım araçlarının (metrobüs, metro, otobüs, dolmuş, taksi vb.) sürücü ve görevlileri”Ayrıca Genelgede sigara içme alanlarının genişletebileceği bildirildi. Genelgede “İl Umumi Hıfzıssıhha Kurullarınca, yerel yönetimler tarafından şehir içi toplu ulaşım araçlarındaki yoğunluğu azaltacak, seferlerdeki seyrekleşmeyi sağlayacak şekilde başta sefer sayılarının artırılması olmak üzere her türlü tedbirin alınması sağlanacaktır. 02.09.2020 tarih ve 14210 sayılı Genelgemizle düğünler ve nikah merasimleri ile ilgili getirilen esaslar çerçevesinde nikah törenleri/merasimlerinin maske, mesafe, temizlik kurallarına uyulması, asgari düzeyde katılım ve her nikah töreni arasına en az 20 dakika süre şartıyla gerçekleştirilmesi, Düğünlerin oturma düzeni, maske, mesafe ve temizlik kuralları ile nikah merasimi şeklinde en fazla bir saat süre içerisinde gerçekleştirilmesi, Ayrıca 30.07.2020 tarih ve 12682 sayılı Genelgemiz çerçevesinde toplu taziye yapılmamasına ilişkin hükümlerin eksiksiz uygulanması, sürdürülecektir. Hafta sonları sokağa çıkma kısıtlamasının uygulandığı süreler içerisinde vatandaşlarımızın özel araçlarıyla şehir içi ya da şehirlerarası seyahate çıkmamaları esastır. Ancak Tedavi olduğu hastaneden taburcu olup asıl ikametine dönmek isteyen, doktor raporu ile sevk olan ve/veya daha önceden alınmış doktor randevusu/kontrolü olan, Kendisi veya eşinin, vefat eden birinci derece yakınının ya da kardeşinin cenazesine katılmak için veya cenaze nakil işlemine refakat edecek olan (en fazla 4 kişi), Bulunduğu şehre son 5 gün içerisinde gelmiş olmakla beraber kalacak yeri olmayıp ikamet ettikleri yerleşim yerlerine dönmek isteyen (5 gün içinde geldiğini yolculuk bileti, geldiği araç plakası, seyahatini gösteren başkaca belge, bilgi ile ibraz edenler), Askerlik hizmetini tamamlayarak yerleşim yerlerine dönmek isteyen, Özel veya kamudan günlü sözleşmeye davet yazısı olan,Ceza infaz kurumlarından salıverilen, Vatandaşlarımız, yukarıda belirtilen durumların varlığı halinde İçişleri Bakanlığına ait E BAŞVURU ve ALO 199 sistemleri üzerinden ya da Valilik/Kaymakamlıklara doğrudan başvuru yoluyla Seyahat İzin Kurullarından izin almak kaydıyla özel araçlarıyla seyahat edebileceklerdir. Vali ve Kaymakamlarımız başta olmak üzere tüm kamu görevlilerimizin salgınla mücadelede alınan tedbirlere uyulması konusunda toplumsal duyarlılığı artırıcı faaliyetlere ağırlık vermeleri ve bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da hep birlikte fedakârlık yapılmaya devam edilmesi, bu sürecin üstesinden gelmemiz ve sağlıklı günlere tekrar kavuşmamız için hayati önem taşımaktadır” ifadelerine yer verildi.
İçişleri Bakanlığı Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nde alınan kararlar doğrultusunda yeni kovid-19 tedbirleri uygulanması için valiliklere genelge gönderdi. Genelge 20.11.2020 Cuma günü 20.00'den itibaren geçerli olacak. Genelgeye göre, Alışveriş merkezi, market, berber, kuaför ve güzellik merkezleri sadece saat 10:00 ila 20:00 arasında hizmet sunabilecekler. Restoran, lokanta, pastane, kafe, kafeterya gibi yeme içme yerleri 10:00 ila 20:00 saatleri arasında sadece paket servis veya gel-al hizmeti verecek şekilde açık olabilecek. Restoran, lokanta veya online yemek sipariş firmalarınca saat 20:00 den sonra sadece telefonla ya da online sipariş üzerine paket servis hizmeti verilebilecektir. İl/İlçe Umumi Hıfzıssıhha Kurullarınca tek tek belirlenmek ve yerleşim sahasında bulunmamak kaydıyla şehirlerarası karayolları kenarında bulunan ve şehirlerarası toplu ulaşım veya lojistik amaçlı araçlara hizmet veren dinleme tesislerinde yer alan yeme içme yerleri kısıtlamalardan istisna tutulacak. 31.12.2020 tarihine kadar sinema salonlarının yeni bir karar alınıncaya kadar, kahvehane, kıraathane, kır bahçesi, internet kafe/salonu, elektronik oyun salonları, bilardo salonları, lokaller ve çay bahçeleri ile halı sahaların faaliyetleri durdurulacak. Daha önce faaliyetleri durdurulan nargile salonları ile ilgili uygulamanın aynen devamı sağlanacak. Tüm illerde 65 yaş ve üzeri kişiler gün içerisinde 10:00 ila 13:00 saatleri, 20 yaş altı kişiler (01.01.2001 tarihi ve sonrasında doğanlar) ise gün içerisinde 13:00 ila 16:00 saatleri arasında sokağa çıkabilecek olup (iş yerleri ile illiyetlerini gösteren çalışma/SGK kaydı vb. belgeyi ibraz eden çalışanlar hariç), bu saatler dışında ise belirtilen yaş gruplarındaki vatandaşlarımızın sokağa çıkmaları kısıtlanacak. Yeni bir karar alınıncaya kadar hafta sonları 10:00 20:00 saatleri dışında sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak. Üretim, imalat ve tedarik zincirleri bu kısıtlamadan muaftır. Bu doğrultuda ilk uygulama olarak 21 Kasım Cumartesi günü saat 20:00 den 22 Kasım Pazar günü saat 10:00 a kadar ve 22 Kasım Pazar günü saat 20:00 den 23 Kasım Pazartesi 05:00 saatine kadar sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak. Bundan sonraki hafta sonlarında da uygulama yeni bir karar alınıncaya kadar yukarıda belirtildiği şekilde devam edecek.Açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlar
Sokağa çıkma kısıtlamasının günlük hayata etkisini en az düzeyde tutmak amacıyla açık olacak işyeri, işletme ve kurumlar ise şu şekilde:
“İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten iş yerleri, Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri, Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, Acil Çağrı Merkezleri, AFAD Birimleriafetle ilgili çalışma yürüten kurum/kuruluşlar, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Göç İdaresi, PTT vb.), Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi), Yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dâhil) ve lojistiğini yapan firmalar, Oteller ve konaklama yerleri, Sağlık hizmetlerinin kapasitesini arttırmaya yönelik acil inşaat, donanım vb. faaliyetleri yürüten işletme/firmalar, Hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri, Üretim ve imalat tesisleri, Gazete, radyo ve televizyon kuruluşları, gazete basım matbaaları ve gazete dağıtıcıları, Valilikler/Kaymakamlıklar tarafından yerleşim merkezleri için her 50.000 nüfusa bir adet ve il sınırları içinden geçen şehirlerarası karayolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 km için bir adet olmak üzere belirlenecek sayıda akaryakıt istasyonu ve lastik tamircisi (Bu madde kapsamında açık olacak akaryakıt istasyonları ile lastik tamircileri kura yöntemi ile belirlenecektir), Sebze/meyve toptancı halleri”Genelgede istisna kapsamında olan kişiler ise şu şekilde :
Yukarıda belirtilen ‘Açık Olacak İş yeri, İşletme ve Kurumlarda' yönetici, görevli veya çalışanlar, Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar (Özel güvenlik görevlileri dâhil), Acil Çağrı Merkezleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Kızılay, AFAD'da ve afet kapsamında faaliyet yürütenler, görev alanlar, ÖSYM tarafından ilan edilen ve diğer merkezi sınavlara katılacağını belgeleyenler (bu kişilerin yanlarında bulunan eş, kardeş, anne veya babadan bir refakatçi) ile sınav görevlileri, Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri vb.) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar, Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar, Ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar, Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları, Üretim ve imalat tesislerinde çalışanlar, Küçükbaş-büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler, Servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları, İş yerlerinin kapalı olduğu saatlerde/günlerde sürekli olarak iş yerlerini bekleyenler, Belediyelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere hafta sonu çalışacak personel, Zorunlu sağlık randevusu olanlar (Kızılay'a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil), Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar, İş sağlığı ve güvenliği nedeniyle iş yerlerinden ayrılmaları riskli olan çalışanlar (iş yeri hekimi vb.), Veteriner hekimler, Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi “Özel Gereksinimi” olanlar ile bunların veli/vasi veya refakatçileri, 30.04.2020 tarih ve 7486 sayılı Genelgemiz kapsamında oluşturulan Hayvan Besleme Grubu Üyeleri ile sokak hayvanlarını besleyecek olanlar, Bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, sulaması, işlenmesi, ilaçlaması, hasatı, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar, İkametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını karşılamak üzere dışarı çıkanlar, Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanan saatler içerisinde evlere paket servis hizmetinde görevli olanlar, Mahkeme kararı çerçevesinde çocukları ile şahsi münasebet tesis edecekler (mahkeme kararını ibraz etmeleri şartı ile), Seyircisiz oynanabilecek spor müsabakalarındaki sporcu, yönetici ve diğer görevliler, Şehirlerarası toplu ulaşım araçlarında (uçak, otobüs, tren, gemi vb.) görevli olanlar ile bu toplu ulaşım araçlarıyla seyahat edeceğini bilet, rezervasyon kodu vb. ibraz ederek belgeleyenler, Şehir içi toplu ulaşım araçlarının (metrobüs, metro, otobüs, dolmuş, taksi vb.) sürücü ve görevlileri”Ayrıca Genelgede sigara içme alanlarının genişletebileceği bildirildi. Genelgede “İl Umumi Hıfzıssıhha Kurullarınca, yerel yönetimler tarafından şehir içi toplu ulaşım araçlarındaki yoğunluğu azaltacak, seferlerdeki seyrekleşmeyi sağlayacak şekilde başta sefer sayılarının artırılması olmak üzere her türlü tedbirin alınması sağlanacaktır. 02.09.2020 tarih ve 14210 sayılı Genelgemizle düğünler ve nikah merasimleri ile ilgili getirilen esaslar çerçevesinde nikah törenleri/merasimlerinin maske, mesafe, temizlik kurallarına uyulması, asgari düzeyde katılım ve her nikah töreni arasına en az 20 dakika süre şartıyla gerçekleştirilmesi, Düğünlerin oturma düzeni, maske, mesafe ve temizlik kuralları ile nikah merasimi şeklinde en fazla bir saat süre içerisinde gerçekleştirilmesi, Ayrıca 30.07.2020 tarih ve 12682 sayılı Genelgemiz çerçevesinde toplu taziye yapılmamasına ilişkin hükümlerin eksiksiz uygulanması, sürdürülecektir. Hafta sonları sokağa çıkma kısıtlamasının uygulandığı süreler içerisinde vatandaşlarımızın özel araçlarıyla şehir içi ya da şehirlerarası seyahate çıkmamaları esastır. Ancak Tedavi olduğu hastaneden taburcu olup asıl ikametine dönmek isteyen, doktor raporu ile sevk olan ve/veya daha önceden alınmış doktor randevusu/kontrolü olan, Kendisi veya eşinin, vefat eden birinci derece yakınının ya da kardeşinin cenazesine katılmak için veya cenaze nakil işlemine refakat edecek olan (en fazla 4 kişi), Bulunduğu şehre son 5 gün içerisinde gelmiş olmakla beraber kalacak yeri olmayıp ikamet ettikleri yerleşim yerlerine dönmek isteyen (5 gün içinde geldiğini yolculuk bileti, geldiği araç plakası, seyahatini gösteren başkaca belge, bilgi ile ibraz edenler), Askerlik hizmetini tamamlayarak yerleşim yerlerine dönmek isteyen, Özel veya kamudan günlü sözleşmeye davet yazısı olan,Ceza infaz kurumlarından salıverilen, Vatandaşlarımız, yukarıda belirtilen durumların varlığı halinde İçişleri Bakanlığına ait E BAŞVURU ve ALO 199 sistemleri üzerinden ya da Valilik/Kaymakamlıklara doğrudan başvuru yoluyla Seyahat İzin Kurullarından izin almak kaydıyla özel araçlarıyla seyahat edebileceklerdir. Vali ve Kaymakamlarımız başta olmak üzere tüm kamu görevlilerimizin salgınla mücadelede alınan tedbirlere uyulması konusunda toplumsal duyarlılığı artırıcı faaliyetlere ağırlık vermeleri ve bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da hep birlikte fedakârlık yapılmaya devam edilmesi, bu sürecin üstesinden gelmemiz ve sağlıklı günlere tekrar kavuşmamız için hayati önem taşımaktadır” ifadelerine yer verildi.