VAN HAVZASININ EN KALİTELİ YER ALTI SULARI AHLAT'TA
Harran Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından yapılan çalışma ile Ahlat'ta ki yeraltı suları mercek altına alınırken,Van havzasının en kaliteli kaynak sularının ise ilçemizde olduğu belirtildi.
Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, Prof. Dr. Sedat Benek, Dr. Öğr. Üyesi Hurşit Yetmen , Arş.Gör. Mehmet Özcanlı ve Doktora Öğrencisi Emin Erdinç tarafından hazırlanan ve Harran Üniversitesi’nce desteklenen "Van Gölü Havzası’ndaki Yeraltı Sularına Van Gölü Suyunun Etkisi ve Yerlatı Sularının Tarımsal Sulama Açısından Değerlendirilmesi: Ahlat İlçesi Örneği" isimli projede önemli sonuçlara ulaşıldı.
Proje yürütücüsü hemşerimiz Harran Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necmettin Elmastaş konuyla ilgili gazetemize yaptığı açıklamasında, mevcut kullanımla yakın gelecekte yeraltı suyu rezervinin azalması ile ilgili önemli bir sorunun olmadığını söyledi.
Elmastaş, "Ahlat ilçesindeki yeraltı sularını tarımsal sulama açısından ele aldığımız bu çalışmada, daha yüksek kısımlarda bulunan yeraltı suyu alçak kısımlara hareket ederek yüksekte bulunan kuyularda az da olsa su seviyesinde düşme olduğu, yükseltinin daha az olduğu kısımlarda bulunan kuyuların su seviyesinin değişmediği hatta arttığı saptanmıştır. Dolayısıyla mevcut kullanımla yakın gelecekte yeraltı suyu rezervinin azalması ile ilgili önemli bir sorunun olmadığı söylenebilir.” dedi.
Kuyulardan alınan su örneklerinin analiz sonuçlarına göre ilçede tarımsal sulamada yoğun olarak kullanılan kuyu sularının kalitesi yüksek olduğunu vurgulayan Elmastaş, "Hatta büyük çoğunluğu içme suyu standartlarına sahiptir. Sular sıcaklık, pH değeri, SAR (Sodyum Adsorbsion Oranı) değerleri, Elektriksel İletkenlik, Sodyum Yüzdesi Oranı (%Na) ve Zehirli Elementler açısından hem sulama hem de içme suyu olarak rahatlıkla kullanılabilecek değerlerdedir. Öte yandan Ahlat ilçe merkezi ile Tatvan ilçe sınırı arasındaki kıyı bölümünde bulunan tarım arazilerindeki kuyulardan alınan su örneklerinin kimyasal analizi ve yüzey drenajı göl suyunun yeraltı suyuna giriş yaptığı yerlerin belirlenmesinde de önemli kanıtlara ulaşılmıştır. Ahlat ilçe merkezinden Tatvan ilçe sınırına kadar olan kıyı kuşağında sadece en güneyde (Ahlat-Tatvan ilçe sınırı civarında) göl suyunun yeraltı suyuna karışıp diğer kıyı kısımlarında karışmaması dikkat çekicidir. Göl suyunun yeraltı sularına karışma emaresi göstermediği kıyı kuşağında Karmuç Çayı’nın ve Çarho Pınarı’nın göl kıyısına bol miktarda tatlı su getirmesi en önemli gerekçedir. Kıyıya ulaşan tatlı yüzey suları, karayolunun gerisinde göllenerek tuzlu/sodalı göl sularının yeraltı suyuna karışmasını önlediği tahmin edilmektedir. Yaklaşık 15 yıldır yeraltı sulaması ile yoğun olarak sulamalı tarıma açılan, 2018 yılı itibariyle Vangölü Elektrik Dağıtım A.Ş. (VEDAŞ) verilerine göre sayısı 557’yi bulan sondaj kuyuları sulanan ve yoğun olarak patates üretilen ilçe arazileri henüz yaygın ve ciddi sorunlarla karşılaşmamıştır. Oysa zaman geçtikçe bilinçsiz/yetersiz uygulamalar sorunları arttıracaktır. İstenmeyen olumsuzlukların etkisini azaltmak için sulama dışındaki tarımsal uygulamaların da denetlenmesi gerekir. Toprak tipi, ürün deseni, iklim özellikleri ve su potansiyeli bütüncül bir yaklaşımla ele alınmalıdır. İklim değişikliğinin olumsuz etkileri araştırma sahasındaki tarım alanları için henüz gündemde değildir. Fakat bunu göz ardı etmek, iklimle ilgili sorunlar baş gösterdiğinde uyumu güçleştirecektir. Yoğun tarıma görece yeni açılmış bölgelerin optimum kullanımı eski tarım bölgelerine göre daha uzun olmalıdır. Çünkü daha eski tarımsal üretim bölgelerinin yaşadığı olumsuz tecrübeler Türkiye’de ve dünyada bilinmektedir. Daha ötesi, sorunlarla baş etmenin bilimsel yöntemleri günümüzde ulaşılabilir durumdadır. Ahlat ilçesinde, bilimsel bilgi birikimi ve öngörüler kullanılarak henüz çok yaygın olmayan tarımsal sulama sorunları çözülebilir niteliktedir. Çünkü doğal ve beşeri değişkenler, sorun ve çözümlerin ikisini de barındırmaktadır." dedi.